Zaburzenia autystyczne zalicza się do zaburzeń rozwojowych całościowych, które ujawniają się we wczesnym dzieciństwie (przeważnie do 3 roku życia). Najczęściej mówi się o autyzmie dziecięcym bądź wczesnodziecięcym, jednak trzeba pamiętać, że z czasem dzieci z taką diagnozą dorastają, a więc stają się dorosłymi autystykami. Dzieci w wieku 5 czy 6 lat, u których pojawiają się pierwsze symptomy autyzmu, zazwyczaj otrzymują diagnozę - autyzm atypowy. U osób dorosłych, które mają takie objawy, lekarze niechętnie stawiają ową diagnozę. Ponadto, rozpoznanie autyzmu u osób dorosłych utrudniają też kryteria diagnostyczne według klasyfikacji ICD-10. Wówczas mimo, że objawy mocno sugerują autyzm, lekarze próbują je inaczej uzasadnić i dalej szukają diagnozy.Często dorosłych autystyków uznaje się za ekscentryków czy po prostu osoby o dziwnym usposobieniu.
Jak zatem rozpoznać autyzm u osób dorosłych?
Autyzm u osób dorosłych - objawy
Autyzm to choroba tajemnicza i skomplikowana, którą trudno jest zdefiniować. Nie jest to choroba psychiczna, tak jak niektórzy sądzą. Zaburzenia z zakresu tej choroby to zaburzenia neurorozwojowe. Są uwarunkowane biologicznie, a w tym przypadku problemy psychiczne mają charakter wtórny.
Autyzm objawia się przede wszystkim w trudnościach związanych z postrzeganiem świata, uczeniem się, kontaktami społecznymi i porozumiewaniu się z innymi - takie objawy chorobowe mogą być bardziej lub mniej widoczne. Najczęściej u autystyków obserwuje się zaburzenia percepcji - inny sposób odbierania dotyku, dźwięku i obrazu. Osoby z autyzmem mogą też odczuwać nadwrażliwość na hałas, zapachy i światło. Jednocześnie nierzadko autystycy są też mniej wrażliwi na ból. Inn
y sposób widzenia świata to jedno, ale takie osoby często też tworzą swój świat wewnętrzny, który innym ciężko jest zrozumieć.
Zasadnicze objawy autyzmu to:
- trudności w budowaniu więzi i okazywaniu uczuć,
- kłopoty w okazywaniu własnych emocji i interpretacji emocji innych,
- słabe odczuwanie komunikatów niewerbalnych,
- problemy w komunikacji,
- unikanie kontaktu wzrokowego,
- zła reakcja na zmiany w otoczeniu.
Niektóre problemy, z którymi borykają się autystycy są związane ze specyficznymi zaburzeniami mowy. Autystycy rozumieją wypowiedzi w sposób literalny, dosłowny - nie wychwytują sensu żartu, aluzji, ironii, metafor - a to bardzo utrudnia komunikację. Poza tym, często wypowiedzi osób z autyzmem są niedostosowane do kontekstu sytuacji - są przekoloryzowane lub zbyt formalne. Niektórzy też wyrabiają sobie jakby kalki słowne, czyli mówią tak, jakby cytowali tekst. Ponadto, można zaobserwować, że mają problem ze stosowaniem mowy potocznej - nadużywają niektórych idiomów, przez co ich język staje się sztuczny. Niektórzy z autystyków nieprawidłowo intonują głos, mówią zbyt szybko bądź monotonnie. Ponadto, niepoprawnie akcentują słowa, połykają głoski i czasami jąkają się. Dzieci z autyzmem mają też problem z prawidłowym stosowaniem zaimków - ja, on, ty my, wy. Zdarza się tak, że osoby z autyzmem zaczynają mówić bardzo późno, a w skrajnych przypadkach nie mówią wcale.