Autyzm to choroba, która na samą myśl o niej budzi przerażenie wśród większości rodziców. Wiedza na temat objawów autyzmu jest jednak nadal bardzo niewielka. Utożsamiamy je potocznie z agresją i brakiem empatii u dziecka. Jak się natomiast okazuje, takie postawienie sytuacji to znaczne uproszczenie tego złożonego problemu.

Dlaczego warto potraktować poważnie objawy autyzmu?

Przede wszystkim nie należy bagatelizować u dziecka objawów potencjalnie wskazujących na zaburzenie autystyczne. Wszelkie zachowania wzbudzające podejrzenia warto dla pewności skonsultować z lekarzem lub psychologiem. Na nic zda się pozytywne myślenie i wychodzenie z założenia, że przecież „jakoś to będzie” i „na pewno przejdzie mu, w końcu z tego wyrośnie”. Jeżeli teraz nie zostanie podjęta interwencja, wówczas objawy autyzmu mogą spowodować trwałe zahamowanie rozwoju u dziecka.

Czym tak naprawdę jest autyzm?

Autyzm to zaburzenie rozwojowe, które po raz pierwszy dotyka zwykle dzieci w wieku 1,5-3 lata. Większość diagnoz autyzmu dotyczy płci męskiej, jednak to nie znaczy, że o zdrowie dziewczynek można być spokojnym. Tym bardziej, że w ich przypadku autyzmowi może jednocześnie towarzyszyć zespół Retta.

Zazwyczaj pierwsze podejrzenia rodziców odnośnie zaburzenia rozwoju u dziecka wzbudza porównanie po tym kątem do rówieśników. Zaczynamy odnosić wrażenie, iż zachowanie pociechy staje się nieadekwatne do jej wieku – dziwaczne, odbiegające od przyjętej normy. Poza tym u dziecka ma miejsce zahamowanie pod względem kształtowania nowych umiejętności oraz regres dotychczas posiadanych.

Nie należy bierne się przyglądać temu, jak rozwój dziecka podlega coraz głębszym deficytom. W przypadku braku natychmiastowej reakcji, późniejsze próby pomocy mogą okazać się znacznie mniej efektywne. Malucha koniecznie należy kompleksowo wesprzeć – a to uda się jedynie przy współpracy ze specjalistą od autyzmu. Postawi on odpowiednią diagnozę, a następnie zaproponuje plan terapeutyczny. Rozpacz i panika na nic się tutaj zda – zarówno dziecięcego autyzmu, jak i pokrewnego z nim zespołu Aspergera nie warto postrzegać jako wyroku. Szybka diagnoza stanowi raczej dobrą okazję ku temu, aby możliwie jak najszybciej wdrożyć właściwe działania w celu pomocy dziecku.

Specyficzne objawy autyzmu dziecięcego

Można wyróżnić typowe zachowania i zahamowania, które pojawiają się w początkowym stadium autyzmu u dziecka. Zalicza się do nich przede wszystkim:

1. Dziecko izoluje się od rówieśników oraz rodziców. Chce bawić się w samotności, a na próby nawiązania z nim kontaktu reaguje apatią lub agresją. Zaburzony maluch nie jest także w stanie odpowiedzieć na komunikaty pozawerbalne;

2. Brak lub osłabiony kontakt wzrokowy – dziecko autystyczne odwraca wzrok od osoby zwracającej się do niego lub patrzy z wyraźną obojętnością i dystansem;

3. Deficyt rozwoju mowy – dziecko z autyzmem nie nabyło typowych dla jego wieku umiejętności w zakresie artykulacji. Nie jest w stanie nazywać i opisywać przedmiotów, aktywności czy osób z którymi ma styczność. Nie potrafi komunikować się w formie prostych zdań, a także nie stosuje się do wydawanych poleceń. Ma miejsce zahamowanie rozwoju nowego słownictwa;
4. Brak rozumienia i stosowania gestykulacji – jednocześnie z deficytem mowy autystyczne dziecko nie posługuje się komunikatami pozawerbalnymi – nie rozumie znaczenia gestów i w żaden sposób na nie nie reaguje;

5. Dziwne zachowania – małoletnia osoba z autyzmem bawi się w sposób nietypowy dla rówieśników. Nie wykazuje również skłonności do imitowania zachowań osób dorosłych, co znacząco utrudnia mu rozwój poprzez naśladowanie.